اگزالیک اسید چیست:

 

اگزالیک اسید که از آن با نام های دیگری از جمله اسید اگزالیک، اسید اکسالیک، ، جوهر ترشک، اسید اتاندیونیک، دی اتانوئیک اسید و معادل لایتن آن Oxalic Acid نیز نام برده می شود  و به صورت فرم جامد و کریستالی شکل بی رنگ می باشد.

اسید اگزالیک یک ترکیب آلی و از خانواده اسید دی کربوکسیلیک ها بوده و دارای دو گروه کربوکیلیک اسید در ساختار خود می باشد. این ماده به راحتی در آب حل گردیده و ماده تهیه شده از آن بی رنگ می باشد. اسید اگزالیک به عنوان یکی از ساده ترین نوع اسید دی کربوکسیلیک ها شناخته می شود و به شدت جاذب آب است به نحوی که با جذب آب به صورت فرم آبدار آن که حاوی دو مولکول آب است

به نحوی که میزان آن از اسید سیتریک به مراتب بیشتر بوده و آنیون این ماده که یون اکسالات است به عنوان یک نوع کاهنده کارایی دارد. اسید اگزالیک به دو صورت بدون آب و آبدار در بازار موجود می باشد که فرم آبدار آن به ازای هر مولکول از این ماده دو مولکول آب در مجاورت آن دارد، اما فرم بی آب آن به صورت کریستالی شکل و سفید می باشد. فرم آبدار این ماده در صورت قرارگیری در دمای 100 درجه سانتی گراد، آب خود را از دست می دهد.

فرم کریستال شکل اسید اگزالیک با توجه به توزیع پیوند هیدروژنی و آرایش مولکولی می تواند به دو شکل متفاوت شکل بگیرد، اما فرم آبدار آن حاوی دو مولکول آب در ساختار خود می باشد که به آن اسید اگزالیک دو آبه نیز گفته می شود. اسید اگزالیک در محیط به شکل کریستال بی رنگ و پودری سفید، پایدار و بی بو می باشد و فرم دهیدراته آن خلوص بالای 99.5 درصد دارد. اسید اگزالیک در غذاهای گیاهی همچون اسفناج، ریواس، توت فرنگی، چغندر، سبوس گندم و همچنین در آجیل، چای و شکلات نیز یافت می شود. این ماده به صورت محلول در اتانول، نامحلول در بنزن و اتر است و در مونوکسید کربن و اسید فرمیک از بین می رود.

 

تجزیه اسید اگزالیک:

 

اسید اگزالیک کریستال در دمای 140 درجه سانتی گراد و محلول آن نیز در دماهای پایین تر تجزیه گردیده و مواد CO و CO2 و H2O حاصل از تجزیه آن می باشد. در مرحله اول تجزیه، اسید فرمیک و CO2 خارج می شود و در صورت ادامه یافتن حرارت، اسید فرمیک به CO و آب تبدیل می شود.

 

کاربردهای اسید اگزالیک چیست:

 

اسید اگزالیک کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد که از عمده کاربردهای آن می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

 

• صنایع دارویی:

 

اسید اگزالیک به عنوان یک عامل رقیق ساز و خالص کننده در صنایع دارویی استفاده می گردد. همچنین از این ماده به جهت استریلیزه سازی تجهیزات پزشکی و همچنین عامل کاهنده در داروها و آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. اسید اگزالیک عمدتاً در انواع غذاهای گیاهی یافت می شود و در پی آن مقادیر زیادی اگزالات به منظور دفع از بدن به سمت کلیه ها روانه می گردد که در پی آن باعث به وجود آمدن سنگ های کلیوی از نوع اگزالات کلسیم شده و به جهت جلوگیری، می بایست در رژیم غذایی تا جایی که می توان مواد غذایی حاوی اگزالات را کاهش داد، همچنین توصیه می گردد هر فرد روزانه کمتر از 50 گرم اگزالات مصرف کند.

 

• پاک کننده:

 

اسید اگزالیک با مواد دیگری از جمله اسید تارتاریک و اسید سیتریک به عنوان عاملی موثر در از بین بردن لکه ها مورد استفاده قرار می گیرد. از سفیدکنندگی این ماده به جهت استرلیزه لوازم خانگی نیز استفاده می گردد. همچنین از این ماده به منظور جداسازی جرم و میکروب سطوح، جلوگیری از زنگ زدگی و همچنین از محلول 5 % آن به منظور لکه زدایی جوهر استفاده می شود.

از دیگر کاربردهای آن به عنوان پاک کننده می توان به استفاده از آن در از بین بردن زنگ زدگی مخزن ماشین لباسشویی اشاره نمود، به نحوی که تنها 200 گرم از این ماده داخل ماشین بدون هیچ ماده دیگری می تواند به از بین بردن زنگ زدگی و لکه زدایی سطوح کمک کند.

از این ماده در پاک سازی سطوح چوبی نیز استفاده می شود به طوری که می بایست ابتدا سطح با دستمال تمیز گردد، سپس مقداری مناسب از این ماده را با آب ترکیب کرده و با توجه به میزان و اندازه لکه با دستمال پارچه ای محدوده را تمیز نمایید. پس از آن می بایست خشک خشک گردیده و در صورتی که لکه پاک نشد میزان بیشتری از این ماده اعمال شود.

 

• دفع کنه لانه زنبور:

 

از عمده مشکلاتی که زنبورداران با آن مواجه هستند، وجود کنه ای به نام کنه واروا در لانه های زنبور می باشد. به جهت از بین بردن این نوع کنه، از اسیدهای متفاوتی همچون اسید اگزالیک، اسید سیتریک، اسید لاکتیک و اسید فرمیک استفاده می گردد. همچنین از محلول اسید اگزالیک 6 درصد در شیره شکر توسط برخی زنبورداران به عنوان عاملی به منظور دفع کرم های انگلی نیز استفاده می گردد. این ماده هیچ گونه تاثیر مخربی بر زنبور ها و زنبور ملکه ندارد.

طی بررسی های انجام شده استفاده از اسید اگزالیک در دفع کنه می بایست دو بار در سال انجام گردد، یکی در اواخر تابستان و دیگری در اوایل زمستان می باشد. بهترین روش در استفاده از این ماده، چکانیدن آن می باشد و تاثیر مناسب تری به نسبت اسپری این ماده از خود دارد. در حین استفاده از اسید اگزالیک باید از تماس با چشم و پوست جلوگیری نمود.

از بخار این ماده و استفاده از دستگاه بخور نیز در از بین بردن کنه استفاده می گردد. در این پروسه کنترل دما از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا که دمای بیش از حد بالا می تواند آسیب به زنبور وارد کند. در مجموع روش های دفع کنه زنبور به شرح ذیل می باشد:

 

– دریبل زدن:

 

در این پروسه از سرنگ به منظور مخلوط کردن اسید اگزالیک در بین قابها و بر روی زنبور عسل استفاده می گردد. تماس زنبورها با این مخلوط آسیبی به زنبور با توجه به آنکه مقدار کمی از این ماده استفاده می شود نخواهد رساند. استفاده از این روش بهتر است در روش درمان استفاده گردد.

 

 

– تهیه محلول اسید اگزالیک:

 

در این روش می بایست 35 گرم از این ماده با 1 لیتر قند حل گردیده و مقداری کم از این محلول بر روی زنبورعسل تزریق می گردد. در برخی شرایط نامناسب همچون زمستان استفاده از این روش می تواند باعث از بین رفتن زنبور گردد.

 

– بخار اسید اگزالیک:

 

گرمایش این ماده با دمای 100 درجه سانتی گراد می تواند باعث سوخته شدن آب گردیده و تنها بلورهای بی آب تولید گردد. هم چنین با افزایش دما تا میزان 175 درجه سانتی گراد بخار این ماده تولید می گردد. از عمده برتری استفاده از این روش با روش دریبل زدن می توان به عدم نیاز به باز شدن کندو اشاره کرد. این پروسه همچنین در اواخر پاییز و زمستان است. در این روش می بایست تمهیدات لازم از جمله استفاده از دستگاه تنفس را به منظور جلوگیری از استشمام این ماده به کار برد.

 

– استفاده از اسپری:

 

در این روش می بایست 2 ساعت قبل از اسپری بسته را با استفاده از محلول اسپری نمایید. این پروسه معده زنبور را پر می سازد و بلع اسید اگزالیک را کاهش می دهد.

 

 

• سایر کاربردهای اسید اگزالیک:

 

با توجه به قدرت بالای اسیدی این ماده، از آن به عنوان یک عامل کاهنده، اقزودنی به جهت پاک کردن چرخ خودرو، عاملی ثابت در رنگرزی، زدودن رنگ در ترمیم عتیقه جات، استریلیزه سازی تجهیزات پزشکی، نساجی، و عامل کاهنده در داروها، آنتی بیوتیک ها و رنگ ها استفاده می گردد. از دیگر کاربردهای آن استفاده در صنعت کشاورزی به عنوان آفت کش، استفاده در فرآیندهای معدن، صنعت پلاسیک سازی از جمله پلاسیک های آمین و اوره فرمالدهید به منظور سنتز رزین های فنولیک، در محلول استون و در واکنش رزین اپوکسین، سنتز کبالت اگزالات، اسید کالیک، هیدروکسینون و پنتا اریتریتول مورد استفاده قرار می گیرد.

 

روش تولید اسید اگزالیک:

 

این ماده برای نخستین بار در سال 1745 میلادی با استفاده از خاکشیر تولید گردید. سپس از واکنش مابین شکر و اسید نیتریک با غلظت بالا تولید انجام گردید. همچنین در سال 1824 میلادی این ماده توسط دانشمند آلمانی از طریق ترکیب مابین سیانوژن و محلول آبی مونیاک تولید آمونیاک تولید شد. پروسه تولید اسید اگزالیک به صورت اکسیداسیون کاتالیزی به همراه قند ملاس می باشد، از این روش از آنجایی که از ملاس به عنوان نوعی ماده اولیه در تهیه این ماده استفاده می گردد به نسبت سایر روش ها موثرتر می باشد.

روش های دیگر تولید اسید اگزالیک استفاده از کاتالیز پنتا اکسید وانادیم، پودر نیکل، آهن، تراشه آهن، دی اکسید تیتانیوم، نیترات آهن، روی، کلر و منگنز از ملاس مایع می باشد.

روش دیگر تولید این ماده از طریق واکنش کربونیلاسیون الکل و هیدرولیز استر به اگزالیم اسید می باشد. این ماده اکثرا در گیاهان یافت می شود و میزان ناچیزی از آن در ترکیبات حیوانی موجود می باشد. از جمله سبزیجاتی که این ماده به وفور در آن یافت می شود می توان به ریواس، پودر کاکائو، سیب زمینی، کلم، اسفناج، شلغم اشاره نمود که میزانی مابین 90 الی 100 میلی گرم دارا می باشد.

در صورت پختن سبزیجات میزان این ماده می تواند به مقدار 30 الی 90 درصد کاهش یابد تا آسیب کمتری به سلامتی انسان وارد نماید.چین به عنوان مطرح ترین کشور در زمینه تولید و صادرات اسید اگزالیک شناخته گردیده است به نحویل که میزان 25 درصد از حجم تولید خود را به کشورهای مختلفی صادر می کند. کاربرد این ماده در صنایعی همچون مواد شیمیایی، دارو، نساجی و چرم سازی در افزایش میزان درخواست این ماده تاثیر به سزایی داشته است، به نحوی که این میزان میتوان با رشد سالیانه به میزان 3.4 درصد افزایش پیدا کند.

نکات ایمنی استفاده از اسید اگزالیک:

 

اسید اگزالیک قابلیت احتراق داشته و در زمان احتراق از خود گازهای سمی تولید می کند. در صورت تماس این ماده به چشم می بایست چشم ها را با آب زیاد شستشو داد و نحوه جلوگیری از آن با استفاده از عینک ایمنی می باشد. در صورت بلعیدن این ماده می تواند باعث ایجاد درد شکمی، مشکلات کلیوی، تشنج، گلو درد، لرزش و استفراغ علائم احتمالی مسمومیت می باشد.

به هیچ عنوان به فرد بیهوش چیزی ندهید و دهان آن را با آب بشورید. فرد را مجبور به استفراغ نکنید. پس از کار بلافاصله دستها را شسته و از خوردن، سیگار کشیدن و آشامیدن بپرهیزید. در صورت تماس با پوست می بایست به مدت 15 دقیقه شستشو انجام گردد.

در صورت استنشاق می تواند باعث تحریک سیستم تنفسی گردد و می بایست فرد مسموم بلافاصله به هوای باز انتقال گردد و بدین منظور می بایست از ماسکی که خاصیت ضد اسید و با قابلیت فیلتر آلاینده های آلی و معدنی را دارد استفاده گردد. در صورت بروز مشکل در هر یک از این مراحل سریعا می بایست به پزشک معالج مراجعه گردد.

 

شرایط انبار داری اسید اگزالیک قیمت:

 

این ماده می بایست در جای خشک و در محیط بسته عاری از هرگونه رطوبت نگه داری گردد. این ماده نباید در مجاورت موادی همچون کلرید، نقره و اوره قرار گیرد و به علت میزان بالای اسیدی بودن آن می بایست از محیط های قلیایی دور باشد و در مجاورت فلزاتی همچون پتاسیم، سدیم و منیزیم قرار داده نشود.

همچنین از قرار گیری این ماده در کنار موادی که باعث تولید گازهای سمی می گردد همچون سولفید آهن و سیانید می بایست جلوگیری نمود. از نگه داری اسیدهای اکسید کننده و جامدات در کنار این اسید نیز می بایست جلوگیری گردد.

 

محصولات دیگر ما: خاک دیاتومه، پلی آلومینیوم کلراید، هیدروکسید پتاسیم، تری سدیم فسفات، سیلیکاژل، قیر، سدیم تری پلی فسفات، مونو کلسیم فسفات، Bitumen، اسید سیتریک، مولکولارسیو، اکتیو آلومینا، زغال فعال، پتاسیم کربنات ، اگزالیک اسید، خاک رنگبر ، دی اکسید تیتانیوم، ، اسید استئاریک، گوارگام ، هگزا متا فسفات سدیم ، اسید بوریک، زانتان گام ، دی سدیم فسفات ، مونو سدیم فسفات ، سی ام سی ، سولفات پتاسیم ، اسید فسفریک ، بوراکس ، سولفات مس ، اوره ، گوگرد ، کائولین , کربنات سدیم,سیلیکاژل