Table of Contents
Toggle
تری سدیم فسفات (TSP) یک ماده شیمیایی که با نام های دیگری همچون تری سدیم اورتوفسفات، پنتا سدیم تری فسفات، سدیم فسفات و تری فسفات سدیم نیز شناخته می شود.این ماده به صورت بی آب و 12 آبه ارائه می گردد و به عنوان یک ترکیب شیمیایی امولوسیون کننده شناخته می شود.
تری سدیم فسفات با خاصیت قلیایی بالا و PH معادل 12 به راحتی در آب قابل انحلال می باشد. تری سدیم فسفات به صورت 12 آبه ارائه می گردد که در صورت حرارت تا دمای 76 درجه سانتی گراد به آسانی آب خود را از دست می دهد. این محصول به صورت خوراکی و به عنوان یک ماده افزودنی غذا در اغلب محصولات از جمله نان ها، سس ها، کیک ها و به عنوان یک عامل نگهدارنده در بسته بندی گوشت ها، کنسروها و بستنی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین از این ماده به جهت بهبود بافت پنیر، تثبیت لزجت شیر و ممانعت از جداشدن فاز آبی در شیر منجمد مورد استفاده قرار می گیرد. از موارد استفاده از این محصول در صنعت می توان به استفاده از آن در آبکاری الکتریکی، حلال رنگ در رنگرزی، پاک کردن سطوح قبل از رنگ کاری، دباغی چرم، تولید کاغذ، تصفیه شکر، چاپ عکس، مکمل های ورزشی، ساخت لاستیک، خمیر دندان، مواد شوینده و نگهدارنده رطوب در خوراکی ها و سختی گیر در بویلر ها اشاره نمود.
تری سدیم فسفات (TSP) نمکی معدنی می باشد که از طریق واکنش فسفریک اسید با کربنات سدیم تولید می گردد.انحلال پذیری آن در آب و در دمای 0 درجه سانتی گراد معادل gr/100ml1.5 است. شکل ظاهری آن به صورت گرانول سفید رنگ می باشد و به شدت با آب و اسید واکنش داده و از خود حرارت تولید می کند.
ساختار شیمیایی این ماده به صورت 12 آبه بوده و در حضور آب به از فلزات آسیب وارد می کند، در قدیم از این محصول در ترکیبات صابون و شامپو استفاده می گردید. در حال حاضر به علت محدودیت های زیست محیطی، این محصول کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در اتانول نامحلول و در آب به راحتی حل می گردد و هرگز این محصول را در فضای بسته حرارت ندهید زیرا که در صورت حرارات دادن آن، این محصول از خود گازهای سمی با نام های فسفواکسید و سدیم اکسید انتشار می دهد. این ماده در صورت وجود رطوبت بر سطح فلزاتی همچون فولاد نرم و آلیاژ، مانند برنج باعث ایجاد خوردگی می گردد.
تری سدیم فسفات کاربردهای فراوانی دارد از جمله کاربردهای این ماده می توان به استفاده از آن در آبکاری الکتریکی، حلال رنگ در رنگرزی، پاک کردن سطوح قبل از رنگ کاری، دباغی چرم، تولید کاغذ، تصفیه شکر، ساخت لاستیک، خمیر دندان، چاپ عکس، مکمل های ورزشی، مواد شوینده و نگهدارنده رطوب در خوراکی ها و سختی گیر در بویلر ها اشاره کرد. این محصول به دو نوع صنعتی و خوراکی به شرح ذیل طبقه بندی می گردد:
تری سدیم فسفات که حاوی 12 مولکول آب متبلور می باشد در اغلب صنایع از جمله: تصفیه آب، صنایع غذایی، صنایع شوینده، سرامیک، معدن،دیگ های بخار، صنعت کاغذ سازی،تصفیه شکر، پتروشیمی و نیروگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
تری سدیم فسفات خوراکی پودر سفید رنگ و مناسبی جهت مصارف خوراکی بوده به نحوی که از آن در اغلب محصولات گوشتی و کنسروها به عنوان یک ماده نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرد.
باتوجه به قدرت قلیای بالا در تری سدیم فسفات، یک ماده موثر در پاک کنندگی و صابونی کردن چربی و روغن ها می باشد. این ماده با PH برابر 12 در ترکیب با سولفکتانت ها به عنوان عاملی موثر در پاک کنندگی مطرح می گردد و از این ماده می توان در تمیز کردن لباس ها و انواع سطوح استفاده کرد.
قیمت پایین و کاراریی مناسب این محصول باعث گردید که در اواسط قرن بیستم از آن به عنوان یکی از اصلی ترین مواد اولیه شوینده مورد استفاده قرار گیرد. در اواخر سال 1960 میلادی با توجه به مشکلات زیست محیطی مرتبط با استفاده از این ماده، کاربری آن محدودتر گردید و تا اواخر قرن بیستم، این ماده کاربری خود را به مواد دیگری از جمله کربنات سدیم و زئولایت داد.
با توجه به آنکه کربنات سدیم قدرت قلیایی کمتری به نسبت به تری سدیم فسفات دارد از زئولایت ها به عنوان جایگزین مناسبی استفاده می شود که به راحتی در آب قابل شستشو می باشد و هیج گونه آلودگی محیط زیست از خود برجای نمی گذارند.
از کاربردهای دیگر تری سدیم فسفات می توان به استفاده از آن جهت تمیز کردن سطوح پیش از رنگ آمیزی، سطوح آجری و سنگی، سیمان و چوب نام برد. استفاده از این ماده می تواند موجب آسیب به سطوح فلزی و ایجاد لکه گردد و همچنین از این ماده در شستشو حمام نباید استفاده شود زیرا در صورت ماندگاری طولانی این ماده بر روی سرامیک می تواند باعث از بین رفتن لعاب موجد بر آن گردد.
فسفات ها یکی از افزودنی های معمول مورد استفاده در مواد غذایی از جمله گوشت، مرغ، پنیر و نوشیدنی ها بوده و با خاصیت امولسیفایری، پایدارکنندگی و آنتی کیکینگ خود باعث ایجاد تنظیم در میزان اسیدیته این محصولات می گردند. فسفرها به طور معمول به دو گروه آلی و معدنی طبقه بندی می گردند و استفاده از آن های در مقدار مجاز توسط سازمان غذا و داردو آمریکا مورد تایید قرار گرفته است. از مزایایی استفاده از تری سدیم فسفات به عنوان یک ماده افزودنی در صنایع غذایی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
استفاده از تری سدیم فسفات در کیفیت آب و عملکرد بویلر تاثیر یه سزایی دارد. یکی از مشکلات اصلی در بویلر، تشکیل رسوبات حاصل از سختی آب و در پی آن کاهش بازدهی و آسیب به تاسیسات می باشد. به منظور جلوگیری از این مشکل از تری سدیم فسفات به عنوان یک ماده افزودنی استفاده می گردد.
این ماده با رسوبات حاصل از سختی آب واکنش داده و باعث ایجاد لجن نرمی می گردد که به آسانی تخلیه می گردد و استفاده از این ماده یکی از راهکارهای موثر در بویلر ها با فشار پایین می باشد. تری سدیم فسفات همچنین با حذف اکسیژن باقیمانده باعث ایجاد یک بافر گردیده که در کاهش خوردنگی نیز تاثیر مناسبی دارد.
از تری سدیم فسفات در داروسازی نیز به جهت کنترل غلظت سرمی کلسیم، افزایش ترشح کلیوی یون H+، قدرت بافری در تنظیم تعادل اسید و باز و سهولت در جمع آوری مدفوع در آزمایش های انگلی اشاره نمود.
تری سدیم فسفات ها در دو گرید خوراکی و صنعتی موجود می باشد، گرید صنعتی آن در مواد شوینده و رنگ ها مورد استفاده قرار گرفته و گرید خوراکی آن به علت میزان مصرف ناچیز تری سدیم فسفات در محصولات غذایی برای سلامتی انسان ضرر ندارد. در عین حال گروه های ذیل باید از مصرف این ماده افزودنی در غذاها جلوگیری کنند:
کلیه در بدن انسان همانند فیلتر عمل میکند و مواد ضایع را از خون جدا می نماید که از جمله این مواد فسفرها نیز میباشد، در مواقعی که کلیه فرد دچار مشکل باشد، حذف این مواد با مشکل مواجه گردیده و وجود بیش از اندازه فسفر در بدن باعث آسیب به رگ ها و کلسیفیکاسیون می گردد.
مصرف بیش از اندازه فسفات ها از جمله تری سدیم فسفات در افزودنی های مواد غذایی می تواند به سلامتی استخوان ها آسیب وارد کند، اما در صورت استفاده به میزان استاندارد، برای سلامتی استخوان ها مفید می باشد و می تواند تا 23 درصد به رشد فیبروبلاست کمک کند.
استفاده نامناسب و بیش از اندازه از محصولات شامل افزودنی فسفرها باعث التهاب روده و کولیت می گردد.
مصرف بیش از اندازه فسفات ها از طریق ایجاد یون های کلسیفات در جریان خون می توان باعث کلسیفیکاسیون عروق و سایر بیماری های قلب و عروق گردد.
در صورت استفاده بیش از از اندازه از مواد غذایی فرآوری شده، احتمال افزایش دریافت تری سدیم فسفات به عنوان یک ماده افزودنی در این محصولات وجود دارد و باید به طور معمول استفاده از محصولات فرآوری شده و فست فود ها را تا حد ممکن به پایین ترین میزان خود رساند.
به نحوی که طبق تحقیقات انجام شده میزان دریافت فسفر در مردم آمریکا به علت افزایش بیش از اندازه در مصرف فست فودها، از 10 درصد به 15 درصد افزایش یافته است. جهت جلوگیری و کنترل میزان دریافت بدن از فسفرها می توان از غذاهای ذیل تا حد امکان اجتناب نمود:
تولید تری سدیم فسفات از ترکیب اسید فسفریک با هیدروکسید سدیم و کربنات سدیم حاصل می شود. ترکیب حاصله موجب ایجاد دی سدیم فسفات شده و با دی اکسید کربن واکنش می دهد. پس از آن وارد پروسه فیلتراسیون گردیده و در این مرحله هیدروکسید سدیم به فیلتر اضافه گردیده که باعث تولید تری سدیم فسفات شده و مجداداً محلول حاصله فیلتر می گردد. پس از آن این محلول در شرایط مناسب خشک گردیده و کریستال های تری سدیم فسفات تشکیل که با توجه به اندازه ذرات آنها طبقه بندی می گردد.
فرآیند تولید تری سدیم فسفات با محصولاتی همچون دی سدیم مونو هیدروژن فسفات، مونو سدیم دی هیدروژن فسفات یکسان می باشد، در تولید کلیه این محصولات اسید فسفریک و کربنات سدیم با یکدیگر ترکیب می گردند، تنها تفاوت در پروسه تولید این محصولات میزان ترکیب مواد اولیه می باشد و هر یک از این محصولات دارای تفاوت هستند.
فسفات های سدیم به وسیله واکنش اسید فسفریک، کربنات سدیم و سود کاستیک تولید می گردند و هیدروکسید پتاسیم جهت کریستالیزاسیون و کلرید سدیم به عنوان عامل سفید کننده در واکنش ها استفاده می گردد. در تولید تری سدیم فسفات گرید خوراکی می بایست میزان آرسنیک موجود پایین تر از 1 PPM باشد و این کار با ترکیب سود کاستیک به علت پایین بودن قدرت قلیایی کربنات سدیم انجام می شود و در حین آب زدایی این نمکها کنترل دما به جهت جلوگیری از چگالش به دی یا پلی فسفات ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
در صورت تماس تری سدیم فسفات با چشم، به مدت 10 دقیقه با آب شستشو داده شود. در صورت تماس با پوست، محل تماس قرارگرفته را با آب زیاد شتسشو دهید. در صورتی که این ماده مورد استنشاق قرار گیرد، سریعا فرد مصدوم را به هوای باز برده و در صورت مشکل تنفسی سریعا به پزشک مراجعه گردد. در صورت بلعیدن تری سدیم فسفات، دهان را با آب شستشو داده و به او مقداری آب دهید. در صورت برطرف نگردیدن مشکل در هر یک از موارد سریعاً به پزشک معالج مراجعه گردد.
این ماده می بایست حتی الامکان در جای خشک و با تهویه مناسب انبار گردد و از بروز رطوبت در محیط نگهداری جلوگیری شود. باتوجه به آنکه این ماده به صورت قلیایی بوده و از PH بالایی برخوردا می باشد، پس از جابجایی محصول دست ها را شستشو دهید و حتما از دستکش جهت جابجایی محصول استفاده گردد. بسته بندی قابل ارائه توسط این شرکت به صورت کیسه های 25 کیلویی و در دو گرید صنعتی و خوراکی می باشد.
محصولات دیگر ما: خاک دیاتومه، پلی آلومینیوم کلراید، هیدروکسید پتاسیم، تری سدیم فسفات، سیلیکاژل، قیر، سدیم تری پلی فسفات، مونو کلسیم فسفات، Bitumen، اسید سیتریک، مولکولارسیو، آلومینای فعال، زغال اکتیو، کربنات پتاسیم ، اسید اگزالیک، خاک رنگبر ، تیتانیوم دی اکسید، ، اسید استئاریک، گوارگام ، هگزا متا فسفات سدیم ، اسید بوریک ، زانتان گام ، دی سدیم فسفات
مونو سدیم فسفات ، سی ام سی ، سولفات پتاسیم ، فسفریک اسید ، بوراکس ، کات کبود ، مونو آمونیوم فسفات ، اوره ، گوگرد ، کائولین , کربنات سدیم، سیلیکاژل