بوراکس چیست:

 

بوراکس ماده ای سفید و پودری شکل  که با نام های دیگری همچون سدیم تترا بورات یا دی سدیم تترابورات نیز شناخته می گردد. از این ماده به شکل پودر و مایع در تولیدات موادی همانند آفت کش و شوینده خانگی مورد استفاده قرار داده می شود. بوراکس حاوی سدیم، اکسیژن و بور است و به صورت مایع نیز به دو حالت دکا هیدرات و پنتا هیدرات نیز شناخته می شود. از عمده مشخصات این ماده از لحاظ صنعتی می توان به مقدار حرارت مورد نیاز به منظور تبدیل هر مول بخار آب از دکا هیدرات به پنتا هیدرات اشاره نمود.

این ماده دارای انحلال پذیری در آب بوده و تمامی این مواد حاوی بور زیر مجموعه ای از اسید بوریک می باشد. از این ماده در عطاری ها نیز به منظور تمیز کردن پوست و بهبود آن استفاده می گردد. این ماده برای نخستین بار بر روی بستر خشک دریاچه تبت یافت گردید و از راه ابریشم وارد کشور عربستان گردید. این ماده در قرن نوزده میلادی وقتی که کمپانی ساحل اقیانوس کار تجارت با این ماده و عمومی سازی آن را آغاز نمود به این نام مطرح گردید. نام گذاری آن به طوری بود که این ماده به شکل خود به خارج از کالیفرنیا در مقادیر بالا در دسترس عموم قرار می گرفت.

خواص فیزیکی بوراکس چیست:

 

بوراکس دکا هیدارت سمی نمی باشد. ز خواص این ماده همانند نمک اسید بوریک بوده و قابل تبدیل به سایر ترکیبات بور می باشد. بوراکس به طور معدنی بوده و در حالت طبیعی به صورت نوعی کانی کریستالی شناخته می گردد. این ماده در صورت قراگیری در حرارت رنگ زرد مایل به سبز پیدا کرده و در دمای 68 درجه سانتی گراد آب خود را از دست می دهد و به شکل دهیدراته در می آید. بوراکس از انحلال پذیری پایینی در آب با دمای پایین برخوردار می باشد و در صورتی که مورد حرارت قرار داده شود حلالیت آن افزایش خواهد یافت.

این ماده همچنین قابلیت انحلال در اتیلن گلیکول، سدیم سسکویی، دی اتیلن گلیکول و متانول داشته اما حلالیت آن در استون پایین می باشد. بور از عمده عناصر تشکیل دهنده زمین بوده و به مقدار ناچیزی در گیاهان، حیوانات و آب وجود دارد. هر ساله میلیون ها تن از این ماده استخراج می گردد. بوراکس از کاربردهای فراوانی در صناعی مختلف برخوردار است که از جمله آن می توان به استفاده در علف کش، قارچ کش، حشره کش و ضدعفونی کننده ها اشاره نمود. از جایگزین های بوراکس می توان به سدیم سسکویی کربنات که از جوش شیرین و کربنات سدیم تشکیل شده است اشاره نمود.

بوراکس دارای PH مشابه با بوره است و در ترکیبات پاک کننده سبز نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بوراکس با توجه به بلورهای متبلور در ساختار خود به سه دسته زیر تقسیم می شود:

 

بوراکس بدون آب:

 

از بوراکس بدون آب در تولید انواع شیشه بوروسیلیکات همانند شیشه های مقاوم در برابر گرما و مواد شیمیایی، لنز نور، ظروف پزشکی و آرایشی و دانه های شیشه ای استفاده می گردد.

 

بوراکس پنتا هیدرات:

 

این نوع بوراکس به صورت جامدی سفید، محلول در آب و کریستالی بوده که به عنوان عاملی در از بین بردن علف هرز، نرم کننده آب و ضد عفونی کننده مورد استفاده قرار می گیرد. از این محصول در کود و سفید کننده رنگ نیز استفاده می گردد. این ماده عاملی موثر در پیشگیری از رشد قارچ های آسیب رسان به چوب و محافظ آن در برابر آفات نیز می باشد. نوع پنتا این ماده حاوی 5 مولکول آب در ساختار خود می باشد.

 

بوراکس دکا هیدرات:

 

به منظور تمیزسازی سطوح همانند شیشه، سرامیک و فلزات استفاده می گردد. از این ماده به منظور نوع افزودنی در پولیش، واکس، پاک کننده دست و تمیزکننده نیز استفاده می شود. این نوع در ساختار خود حاوی 10 مولکول آب بوده و قابلیت بالایی در انحلال در آب دارد. همچنین این نوع بوراکس از کاربرد فراتری در صنعت برخوردار می باشد.

 

روش تولید بوراکس چیست:

 

در گذشته از این ماده با توجه به ایجاد عناصر رنگی در صورت ترکیب با کبالت، منگنز، روی و مس به منظور رنگ آمیزی سفال استفاده می گردید و این ماده به شکل طبیعی از سنگ معدن بورات قابل استخراج می باشد. در عین حال از سایر روش های صنعتی نیز به منظور تولید این ماده استفاده می گردد. تولید به شکل مصنوعی برای اولید بار در ایران انجام گردید و نوع مصنوعی با نامهای تتکار یا تینکال نیز شناخته می گردد.

این ماده که محتوی 5 تا 10 مولکول آب از خود بوده به طور معمول از سنگ بورات حاوی سدیم تولید خواهد شد. سنگ معدن پیش از حل شدن در آب جوشان حاوی بوراکس بوده که خورد و شکسته می شود. کلوخه هایی که تجزیه نشده و موجود در محلول دوغاب جوشان است به منظور شفاف و غلیظ شدن جداسازی می گردد در مرحله بعدی با استفاده از خنک کننده تبخیری در دما مخصوص باعث کریستالیزاسیون محصولات گردیده و در نهایت محلول باقی مانده خشک خواهد شد.

 

کاربردهای بوراکس چیست:

 

از کاربردهای فراوان این محصول میتوان به استفاده در دهانشویه و خمیر دندان، لوازم آرایشی، جلوگیری از خوردگی فلزات، ضد یخ، اسلایم، آفت کش، بافر نرم کننده و کنترل ویسکوزیته برخوردار می باشد. از عمده این کاربردهای می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

 

کشاورزی:

 

استفاده از بوراکس به شکل خشک آن در خاک نهال های درخت سیب در رشد میوه تاثیر به سزایی داشته و با آفات مقابله خواهد نمود. این ماده همچنین از سویی با استفاده از جذب رطوبت باعث پیشگیری از پوسیدگی شکوفه و گل ها خواهد شد. در صورت استفاده از بوراکس بر روی ریشه درختان پاشیده شده و موجب از بین رفت آفات خواهد شد. در زمین های کشاورزی به منظور از بین بردن علف هرز و رشد گیاهان می بایست قبل از کاشت از بور به میزان کم استفاده نمود.

 

کاهش سختی آب:

 

بالای 85 درصد از خانه های امریکا دارای آب سخت می باشد و استفاده از این آب ها آسیب های جدی به ماشین لباسشویی همانند جلوگیری از تشکیل چرک مردگی و خشک شدن لباس ها می شود. در صورت استفاده از نیم پیمانه از بوراکس به همراه شوینده لباسشویی میتواند در کاهش سختی آب تاثیر گذار باشد.

بوراکس همچنین با جداسازی یون ها عملکرد خوبی در شوینده های بهداشتی از خود دارد. این ماده همچنین لکه های موجود را به راحتی جدا ساخته و بوی بهتری به لباس خواهد داد. به منظور نرم کردن آب به شکل طبیعی می بایست یون کلسیم و منیزیم محلول را کاهش یا جدا نمود. روش های بی خطر دیگری همچون استفاده از جوش شیری، رزین تبادل یون و سدیم سسکویی کربنات جهت نرم کردن سختی آب استفاده می گردد.

 

شوینده:

 

استفاده از این محصول در مواد شوینده با توجه به قابلیت ضد عفونی کنندگی و ضد قارچ آن دارای محبوبیت بالایی بوده و در افزایش میزان پاک کنندگی و کیفیت شستشو تاثیر به سزایی دارد. همچنین علاو بر آن افزودن بوره به مواد شوینده موجب ایجاد کف شده که در از بین بردن جرم و رسوبات سرامیک موثر می باشد. استفاده از این ماده باعث از بین بردن آلاینده و لکه های قارچ، از بین بردن حشرات، سفید کردن بیشتر لباس ها و نرم ساختن آب می گردد. در محصولات آرایشی نیز از این ماده به عنوان عاملی بافری و نگهدارنده در محصولاتی همانند شامپو، کرم، ژل، لوسیون، نمک حمام و اسکراب استفاده می گردد.

 

کاربردهای خانگی:

 

با توجه به قابلیت ضد قارچ بوراکس با ترکیب مقدار مشخصی از این ماده به مخازن شستشو می تواند قدرت پاک کنندگی افزایش پیدا کند. مخلوط 1 عدد فنجان آب گرم با یک قاشق غذاخوری آبلیمو باعث جلوگیری از زنگ زدگی خواهد شد. بوراکس همچنین قابلیت پاک سازی اکسید های موجود بر روی فلزات را خود دارد. برای تمیز کردن فرش می بایست نصف پیمانه از بوراکس با آب مخلوط گردد. هر 3 سال به مقدار یک قاشق چای خوری بر خاک درختان جوان سیب و یک فنجان بر روی خاک درختان سیب بزرگتر اعمال گردد.

این عمل باعث افزایش میزان بور در خاک گردیده و در رشد میوه و بذر موثر است. بوراکس همچنین در از بین بردن حشرات همانند کک فرش و تشک ها نیز موثر می باشد. محلول بوراکس همراه با قند و شکر در دفع حشرات نیز مناسب خواهد بود. این ماده باعث جلوگیری از رشد علف هرز گردیده و تنها کافیست 2 پیمانه از این ماده با یک پیمانه از آب حل گردد. مخلوط به وجود آمده به سهولت چسب های خشک را پاک خواهد کرد.

 

ذوب فلزات:

 

وقتی این ماده در نقره مذاب و طلا استفاده می گردد باعث اکسید شدن و کف بورات مایع می شود. این کف از طریق کربن گرافیت یا خاک رس جدا می گردد.

 

صنعت:

 

برای تولید شیشه و سایر محصولات سرامیکی نیز از بوراکس استفاده می گردد. در اکثر صنایع به منظور تنظیم PH و بافر استفاده می گردد. در لوازم آرایشی به عنوان نوعی امولوسیون کننده کاربرد دارد. این محصول در صنعت شیشه به منظور عایق فایبر گلاس، ظروف لعابی، شیشه بوروسیلیکات و بازدارنده آتش و افزودنی ضد یخ استفاده می شود.

 

صنعت غذا:

 

در اغلب کشورها از این ماده به عنوان ماده ای افزودنی استفاده گردیده اما استفاده از این ماده در آمریکا ممنوع است. به منظور نگهداری خاویار از بوراکس استفاده می گردد. در کشور اندونزی نیز استفاده از بوراکس ماده ای افزودنی رایج بوده اما ممنوع می باشد. در کشور اندونزی بوراکس را به غذاهایی همانند میت بال، برنج بخار و نودل ترکیب می کنند.

 

دفع آفات:

 

بوراکس کاربرد به سزایی در دفع سوسک و حشرات نیز دارد. اسید بوریک و بوره از جمله آفت کش هایی است که بدون خطر می باشد. اسید بوریک به نسبت بوراکس قدرت بالاتری داشته و به سهولت در آب قابل حل می باشد. از پودر بوراکس به منظور از بین بردن تخم حشرات در الیاف فرش استفاده می گردد. تنها کافی است به مقدار مناسب بر روی فرش پاشیده گردیده و پس از گذشت بیست دقیقه با جارو جمع آوری شده تا حشرات موذی از بین رود.

 

 

کاربرد در اسلایم:

 

این ماده قابل ترکیب با چسب و آب بوده و در تولید اسلایم نیز استفاده می شود. اسلایم ماده ای سرگرم کننده در اسباب بازی کودکان می باشد. اسلایم همچنین از سایر محصولات همانند ذرت و نشاسته نیز قابل تولید می باشد اما در عین حال برخی از بوراکس استفاده می کنند.

 

نکات ایمنی استفاده از بوراکس چیست:

 

این محصول از آنجایی که فسفات و کلر در ترکیب خود ندارد با نام آفت کش سبز نیز شناخته می گردد. بوراکس و اسید بوریک بوراکس قابل استخراج به طور طبیعی است. روی بسته بندی این ماده هشدارها همانند عاملی در تحریک پوست و چشم و آسیب تنفسی دیده می شود. در صورت بلعیدن نیز مضر می باشد. در خانه افراد بیشتر در معرض این ماده هستند. از جمله آثار منفی بوراکس می توان به تحریک، سمیت، سرگیجه، سردد، بیهوشی و مرگ اشاره نمود.

صابون هایی که لایه بردار می باشد باکتری ها را از بین برده و سلول های مرده پوست و روغن را از بین می برد. بوره ماده ای طبیعی می باشد که از آن ماده ای مهم در داروهای خانگی به منظور پاک سازی و مرطوب سازی استفاده می گردد. بوراکس همچنین به عمق پوست نفوذ نخواهد کرد و همین عامل استفاده از آن را در مقادیر محدود ایمن خواهد نمود. بوره تحریک کننده نیز می تواند باشد و در صورت قرارگیری به پوست، چشم یا بلع رخ خواهد داد. استفاده بیش از اندازه از این ماده موجب حالت تهوع، تحریکات دهانی و اثرات تنفسی خواهد شد. کاربرد بوراکس در محصولات آرایشی و شوینده ها محدود گردیده است.

در هنگام کار با این ماده استفاده از تجهیزات مراقبتی از اهمیت بالایی برخوردار بوده زیرا که در صورت استنشاق می تواند آسیب به پوست، چشم و ریه برساند. در صورتی که این ماده با لباس کار آغشته گردد می بایست لباس کار را در آوره و دست و پوست با شتسشو گردد. استفاده از این ماده برای کودکان خطرناک بوده و می بایست دور از دسترس آنها قرار گیرد. آفت کش بوره و اسید بوریک در زمین کشاورزی نیز دارای کاربرد می باشد و در حین استفاده از ورود حیوانات می بایست خودداری گردد زیرا که موجب مسمومیت و مرگ آنها خواهد شد.

 

جایگزین بوراکس در عطاری:

 

ماده شیمیایی جایگزین سدیم سسکویی کربنات بوده که کریستالی مخلوط از بی کربنات سدیم و کربنات سدیم و جانشینی مناسب می باشد. خواص ویژه سدیم سسکویی کربنات بدین صورت می باشد که از بی کربنات سودا قوی تر بوده و دارای انحلال پذیری بالایی در آب می باشد.

بوراکس از کجا بخرم،بوراکس از کجا تهیه کنیم

 

محصولات دیگر ما: خاک دیاتومه، پلی آلومینیوم کلراید، هیدروکسید پتاسیم، تری سدیم فسفات، سیلیکاژل، قیر، سدیم تری پلی فسفات، مونو کلسیم فسفات، Bitumen، اسید سیتریک ، مولکولارسیو، اکتیو آلومینا، زغال فعال، پتاسیم کربنات ، اگزالیک اسید، خاک تونسیل ، اکسید تیتانیوم، اسید استئاریک، گوارگام ، سدیم هگزا متا فسفات ، اسید بوریک ، زانتان گام ، دی فسفات سدیم، مونو سدیم فسفات، کربوکسی متیل سلولز، سولفات پتاسیم، اسید فسفریک، بوراکس ، سولفات مس ، مونو آمونیوم فسفات ، اوره ، گوگرد ، کائولین , کربنات سدیم، سیلیکاژل