قیرهای نفتی به صورت جامد و نیمه جامد می باشند که به صورت مستقیم از طریق تقطیر نفت خام و پروسه دمیدن هوا تولید می گردند. این نوع حاصل از ته مانده سنگین تشکیل شده از طریق تقطیر نفت خام به وجود می آیند و میزان قیر موجود در نفت خام از صفر تا نیمی از آن متغیر می باشد. پالایشگاه های تولید قیر باید نفت خام خود را با حساسیت خاصی انتخاب کنند چرا که تاثیر به سزایی در کیفیت قیر حاصله از خود برجای می گذارد.تقطیر فرآیندی مهم در پروسه فرآوری نفت خام می باشد. در مرحله اول نفت خام در برج تقطیر تا دمای مابین 650 الی 800 درجه فارنهایت حرارت داده می شود و سپس به ستون جداسازی انتقال داده می شود. در این حالت برش های سبک به صورت محلول بالای برج باقی می ماند و ته مانده آن که قیری شکل می باشد به عنوان ته مانده اتمسفریک نام برده می شود. با توجه به از نفت های خام حاوی برش هایی با نقطه جوش بالا می باشند از تمامی آن ها نمی توان در تقطیر اتمسفریک استفاده نمود. برای جداسازی این دسته از برش ها و تهیه قیر با کیفیت مناسب یک برج تفکیک ثانویه که در شرایط خلاء کار می کند استفاده می گردد. باقی مانده حاصل از این پروسه به نام قیر استحصال مستقیم یاد می شود که در تولید آسفالت با استفاده از تقطیر در خلاء به غیر از نفوذپذیری تاثیر اندکی بر روی خواص قیر بر خود می گذارد. از جمله موارد تاثیر گذار دیگر بر کیفیت قیر نیز می توان به منشاء نفت خام به کار برده نام برد. اگر چه قیر به دست آمده در برج خلاء را می توان استفاده نمود اما در غالب موارد خواص مناسب و کاربردی از خود نداشته و باید اصلاحاتی بر روی آن انجام گیرد که از عمده ترین آنها می توان به دمیدن هوا به شرح ذیل اشاره نمود:
این نوع برای بار اول در سال 1890 و از طریق واکنش قیر داغ با اکسیژن کشف گردید، و در پی آن تحقیقات فرآونی بر روی فرآیند و طراحی دستگاه های مورد نیاز در واکنش انجام گردید.در پروسه هوادهی، قیر داغ در مجاورت هوا قرار گرفته و در اثر تماس هوا با قیر، سفت گردیده و حساست حرارتی آن کم می گردد. مقدار اصلاح و بهبود در این فرآیند ت دیگر از کاربردهای دیگر دارد. هوادهی از این طریق شامل هیدروژن زدایی، پلیمریزاسیون و اکسایش بوده که در این فرآیند میزانی از روغن ها تبدیل به رزین و مقداری از رزین ها تبدیل به آسفالتن می گردد. این فرآیند باعث تشکیل یک ساختار کلوئیدی ژل مانند گردیده که از شاخص های فنی قیر دمیده می باشد. در این فرآیند میزان اکسیژن ترکیبی تنها به مقدار 5 الی 25 درصد بوده و به صورت پیوندی در آن باقی می ماند و مابقی به صورت بخار آب و سایر گازها خارج می گردد. میزان اکسیژن در محصول با افزایش میزان آروماتیک خورک، افزایش هوادهی و کاهش دما فرآیند افزایش می یابد. این نوع از درجه نفوذ کمتر و نقطه نرم بالاتری به نسبت نوع خالص اولیه حاصل از تقطیر نفت خام برخوردار بوده و حساسیت حرارتی آن نیز کمتر گردیده است. باتوجه به آنکه این فرآیند گرمازا می باشد، کنترل دمایی و تنظیم میزان خوراک از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند به صورت پیوسته و ناپیوسته به شرح ذیل انجام می گیرد:
در این فرآیند، خوراک اولیه پس از گرمایش اولیه تا میزان مورد نظر در برج پر می گردد و زمانی هوادهی آغاز می گردد که حرارت به دمای مابین 190 الی 240 درجه سانتی گراد برسد. با توجه به آنکه این فرآیند گرمازا می باشد، دمای حاصل از واکنش باعث می گردد دمای قیر به 240 الی 260 درجه سانتی گراد برسد که در این محدوده حفظ می گردد. پس از انجام نمونه برداری در فواضل زمانی مختلف و به دست آمدن مشخصات مورد نظر عملیات متوقف می گردد. این عملیات با توجه به مشخصات فنی مختلف، می تواند مابین 3 الی 24 ساعت متغیر باشد. برج هوادهی قیر دارای ارتفاع 12 متر و قطری به میزان 3.65 متر می باشد و هوا از پایین برج و از طریق لوله های توزیع کننده تزریق می گردد و در زمان عبور باعث ایجاد جریان یا توربولانت گردیده که در پی آن موجبات افزایش سطح تماس و سرعت واکنش شده و متغییرهای واکنش باعث تولید قیر با مشخصه های فنی مختلف می گردد. بخارات اضافی خارج شده از بالای برج شامل روغن تجزیه نشده، هوا، ذرات سبک بخار آب و سایر گازها و هیدروکربن های سبک می باشد. از نکات بارز تولید در این روش می توان به قابلیت تولید محصول با مشخصات فنی مختلف اشاره کرد.
شروع فرآیند پیوسته همانند ناپیوسته بوده و زمانی که مشخصات فنی آن به میزان مورد نظر برسد محصول آماده از طریق کنترل کننده ارتفاع خارج گردیده و خوراک مجداداً با کنترل جریان وارد گردیده، این خوراک در دمای کمتری از دمای عملیاتی وارد گردیده و قیر به علت واکنش گرمازای حاصل از هوادهی در برج گرم می گردد. در این فرآیند کنترل دما با استفاده از روش هایی همچون گرمایش اولیه خوراک در کوره، مبدل حرارتی و یا خنک کردن با استفاده از تزریق آب انجام می گیرد. دمای موثر دمیدن در این روش 260 درجه سانتی گراد بوده و چنانچه هدف تولید محصول با مشختصات فنی مشخص و به میزان انبوه باشد این روش مفیدتر خواهد بود. در حال حاضر در ای
ران دو نوع 70/60 و 100/85 به روش های مستقیم و نیمه دمیده تولید می گردد. قیر ها خاصیت های فیزیکی متفاوتی دارند و به طور کلی به چهار نوع اصلی ذیل طبقه بندی می گردند:
محصولات دیگر ما: خاک دیاتومه، پلی آلومینیوم کلراید، هیدروکسید پتاسیم، تری سدیم فسفات، سیلیکاژل، قیر، سدیم تری پلی فسفات، مونو کلسیم فسفات، Bitumen